Fundacja Share the Care na Kongresie Kobiet

Październik obfitował w wydarzenia, na których mogliśmy jako fundacja zaprezentować swoją misję, efekty naszych działań oraz postulaty odnośnie projektu ustawy wdrażającej dyrektywę unijną work-life balance.

Na Kongresie Kobiet miejscu kobiecej energii i przywództwa wzięliśmy udział w dwóch wydarzeniach. Pierwsze to panel dotyczący niwelowania luki płacowej. Razem z przedstawicielami organizacji pozarządowych z Islandii oraz Niemiec oraz dwóch organizacji biznesowych – Ikea i Żabka, dyskutowaliśmy nad skutecznymi działaniami dążącymi do zmniejszenia luki płacowej w Polsce. 

Na początku najważniejsze są rozwiązania systemowe – to znaczy ustawa zobowiązująca pracodawców do obliczania i ujawnia luki płacowej w swojej organizacji. To oczywiste, że najpierw trzeba taką lukę płacową policzyć, a potem tymi wynikami się dzielić, aby zadziała reguła porównywania się i konkurencji. W Polsce według Eurostatu luka płacowa wynosi 4,5% (rok 2020), jednakże skorygowana luka płacowa w Polsce wynosi już 19% i utrzymuje się na tym poziomie przez ostatnie 20 lat. Luka widoczna jest zwłaszcza w sektorze prywatnym i w elastycznych składnikach wynagrodzeń takich jak premie i nagrody. Jeśli uwzględnimy te ostatnie, to skorygowana luka wynagrodzeń w podmiotach zatrudniających przynajmniej 9 pracowników wynosi aż 30%. Porównanie z innymi krajami UE w oparciu o tę samą metodologię i źródła danych wskazuje, że różnica w poziomie płac nieuzasadniona charakterystykami pracowników jest w Polsce relatywnie wysoka, zwłaszcza w sektorze prywatnym gdzie przekraczała 28% w 2014 r. (Magda, Tyrowicz i van der Velde 2015).

Wydawałoby się oczywiste, że za tą samą pracę należy wynagradzać tak samo, jednakże w Polsce wciąż słyszalne są głosy przeczące istnieniu luki lub tłumaczące ją pewnymi cechami specyficznymi płci, które taką różnicę w wynagrodzeniu uzasadniają. Dowodem, że tak jest, jest projekt ustawy ograniczający lukę płacową przygotowany przez Stowarzyszenie Kongres Kobiet, który od dwóch lat leży w szufladzie sejmowej i nie jest procedowany. Na szczęście coraz więcej firm nie czeka na ustawę i samodzielnie podejmuje kroki do zniwelowania luki płacowej w swojej organizacji – takimi działaniami podzielili się przedstawiciele firm Ikea i Żabka. Nagrodą za tą pracę jest przyciągnięcie do organizacji kobiet. Mają one gwarancję, że są wynagradzane sprawiedliwie, a ich płeć nie wpływa na wysokość pensji.

Wkład fundacji Share the Care w dyskusję dotyczł „kary za macierzyństwo” czyli konsekwencji jakie ponoszą kobiety za bycie matką. Zjawisko to w dużej mierze odpowiada za tworzenie się luki płacowej, dlatego, że opieka nad dziećmi w przeważającej mierze spoczywa na ramionach kobiet. Kluczem wyrównania tego obciążenia jest większe zaangażowanie ojców w opiekę nad swoim potomstwem poprzez między innymi wdrożenie rozwiązań zachęcających ojców do korzystania z urlopów rodzicielskich (w Polsce z tych urlopów korzysta tylko 1% ojców). Omówiliśmy zasady tworzenia skutecznej polityki rodzinnej, która przekłada się na zwiększenie liczby ojców korzystających z urlopów. Przedstawiliśmy również swoją propozycję poprawki do ustawy wdrażającej  -„bonus dla rodziny”, która gwarantuje parom, które dzielą się urlopem (każde z rodziców wykorzystuje przynajmniej 9 tyg. urlopu rodzicielskiego) wyrównanie zasiłku macierzyńskiego do 100% za 9 tygodni nietransferowalnego urlopu rodzicielskiego każdemu z rodziców. Taki zapis wpłynąłby skutecznie na decyzję rodziców – zwłaszcza ojców. Obecny zapis projektu ustawy gwarantuje im tylko 70% zasiłku macierzyńskiego. Jest to mniej niż obecnie (obecnie jest to 80% na wniosku z góry), dlatego zmiana tego zapisu jest kluczowa dla powodzenia skutecznego wdrożenia zapisów dyrektywy work-life balance w Polsce.

Jak Fundacja Share the Care zostaliśmy również zaproszeni przez Forbes Women i Henrykę Bochniarz do okrągłego stołu organizacji kobiecych, aby omówić możliwości współpracy między nami. Sieciowanie organizacji i inicjowanie współpracy to misja miesięcznika Forbes Women, a także „oczko w głowie” Henryki Bochniarz, dlatego tak ważne jest aby organizacje działające na rzecz praw kobiet w Polsce mogły się poznać, wymienić doświadczeniami i wiedzą. Na pewno w dłuższej perspektywie przyniesie to korzyści w postaci wspólnych działań – a działając razem na pewno jesteśmy w stanie osiągnąć lepsze efekty.

Interesuje Cię luka płacowa?

Zobacz dane Eurostatu – TU

Projekt ustawy niwelujący lukę płacową – TU